- 020 643 64 10
- srn@rolstoeldansen.nl
- NOORDDAMMERWEG 3Q 1187 CM AMSTELVEEN
Het is 1967, Falmouth, Engeland. George Hart, 52 jaar oud, getrouwd en vader van zeven kinderen, wordt getroffen door een ernstige verlamming. Hij heeft bijna twee jaar nodig om te revalideren en te accepteren dat hij de rest van zijn leven rolstoelgebonden zal blijven.
Hart groeide op in London en was in zijn jonge jaren een fervent amateur wedstrijddanser. Daarnaast was hij een gedreven organisator van dansavonden en bals. Nadat hij gehandicapt was geraakt had hij verschillende takken van de gehandicapte sport geprobeerd, maar hij bleef het dansen missen. Dansen in een rolstoel moest toch ook mogelijk zijn?
Hart kwam in contact met de heer A.T.S. Edwards, Adviseur Revalidatie bij de Spastic Society in Londen. Edwards probeerde kinderen, die net geopereerd waren en die voor het eerst in een rolstoel zaten aan het bewegen te krijgen. Hij ontdekte dat de interesse en concentratie van de kids gauw verdween als hij ze reguliere oefeningen gaf. Daarom haalde hij er muziek bij. Immers, muziek maakt levendig, vrolijk en nodigt uit tot bewegen!
De oefeningen op muziek werden een succes. De kinderen kwamen zelf op het idee te gaan bewegen op echte dansmuziek. En zij dansten! Met veel plezier. Tussendoor werden fitheidoefeningen gedaan, die van therapeutische waarde waren. Zo sloeg men twee vliegen in één klap!
Hart en Edwards maakten samen moderne dansen geschikt voor rolstoelgebruikers. In 1971 stichtten zij de Wheelchair Dance Association, gesponsord door de Spastic Society.
Het rolstoeldansen werd immens populair. Al spoedig werden overal in Groot-Brittannië wedstrijden georganiseerd en werden Hart en Edwards met hun dansgroepen overal uitgenodigd om demonstratries te geven. Ook in Nederland…
In 1975 ging Evert Castelein, een dansleraar uit Leiden met meer dan 50 jaar ervaring, samen met zijn vrouw naar ‘Het Dorp’ in Arnhem, waar een cursus rolstoeldansen zou worden gegeven. Helaas ging de cursus niet door omdat er te weinig belangstelling was. Wel werd er een demonstratie gegeven door een Engelse dansgroep onder leiding van George Hart.
Het echtpaar Castelein viel om van verbazing: Rolstoelgebruikers dansten als paar of met de hele groep op de maat van de muziek en hadden daarbij ontzettend veel plezier.
Zij vonden dat deze vorm van dansen ook in Nederland moest kunnen worden beoefend en gingen op bezoek bij de heer Edwards, in die tijd voorzitter van de Wheelchair Dance Association in London. Wat de heer en mevrouw Castelein in Londen zagen, maakte diepe indruk op hen. Zij ontmoetten mensen, die ondanks hun handicap veel vreugde vonden in het dansen en ontdekten dat het een uitermate sociale bezigheid was.
Terug in Nederland gingen ze aan de slag om ook in eigen land mogelijkheden te scheppen voor het rolstoeldansen. In 1977 begonnen zij in Katwijk aan Zee, met bewoners van het Rijnlands Zeehospitium, de eerste rolstoeldans-groep, de ‘Dansende Wielen’. Twee jaar later gaf deze groep haar eerste demonstratie.
Evert Castelein hield altijd contact met Engeland en nam daar deel aan de eerste opleiding tot instructeur rolstoeldansen. Hij behaalde het ‘Teacher of Wheelchairdancing Certificate’, trad een paar keer op als jurylid bij wedstrijden in Engeland en ging over tot de ontwikkeling van een dergelijke organisatie in Nederland.
Medewerkers van het Rijnlands Zeehospitium herkenden de grote waarde van deze nieuwe, recreatieve manier van bewegen voor de bewoners van hun woonzorgcentrum. Om het werk van Castelein voort te zetten en verder te ontwikkelen, werd op 19 augustus 1981 de Stichting Rolstoeldansen Nederland (SRN) opgericht door medewerkers van het Zeehospitium. Het eerste bestuur bestond uit:
In de beginjaren maakten SRN en het rolstoeldansen een stormachtige ontwikkeling door. Er werden veel demonstraties gegeven, de opleiding bleek in een behoefte te voorzien want er was veel belangstelling en de rolstoeldansgroepen schoten als paddenstoelen uit de grond.
Een demonstratie van de ‘Dansende Wielen’ uit Katwijk, op een congres van de NBD (Nederlandse Bond van Dansleraren) in juni 1981 in Veldhoven was buitengewoon belangrijk: een aantal dansleraren volgde een spoedcursus en zo werd dansles voor rolstoelgebruikers in de reguliere stijldansschool mogelijk!
Opleiding, demonstraties en de ontwikkeling van dansfiguren voor de rolstoel waren aanvankelijk volledig gericht op het dansen van rolstoelgebruikers, al dan niet als danspaar (duodansen). De eerste dansen waren voornamelijk gericht op dansplezier in verpleegtehuizen. De Veleta, de Sint Bernhardswals en de Fado Blanquita stammen uit die pionierstijd.
Maar Van Hugten zag mogelijkheden voor een combinatie van een staande en zittende partner. Daarom zocht zij begin jaren tachtig contact met Ruud Vermey, meervoudig Nederlands Kampioen Latijns-Amerikaanse dansen. Als eerste zetten zij hun tanden in de Rumba. Zij vertaalden de basisfiguren uit de valide danssport naar figuren voor een zittende en staande partner (combidansen). Deze Rumba mochten zij in 1984 demonstreren, tijdens de Internationals in de Royal Albert Hall in Londen. Het niveau was ongekend, de ‘vertaalde’ basisfiguren herkenbaar en zij waren de sterren van de avond.
Samen legden zij de basis voor de combidanstechniek en ontwikkelden zij een basisprogramma dat voor deze opleiding op papier vastgelegd werd. Het uitgangspunt daarbij was steeds dat de basisfiguren vanuit de valide danssport herkenbaar moesten zijn in het rolstoeldansfiguur.
Later werden ook ballroomkampioen Cor van de Stroet en rock and rollspecialist Nico Ponne (samen met vrouw Stella jarenlang Nederlands Kampioen Rock and Roll) door Van Hugten gevraagd hun medewerking te verlenen.
Op de Nationale Kampioenschappen Rock and Roll van 1984 in Amsterdam gaven Nico Ponne en Corrie van Hugten een demonstratie. Rock and Roll voor een rolstoelgebruiker met staande partner was nieuw voor Nederland en werd spectaculair ontvangen.
Langzamerhand ontstond er een gedegen en gevarieerd lesprogramma. Er werd een danstestprogramma ontworpen en op 8 juni 1985 werd in Borne het eerste Nederlandse Kampioenschap Rolstoeldansen voor combiparen georganiseerd. Eric Jeurissen en Margit Tepper waren de eerste Nederlands Kampioenen.
Een week later organiseerde de Nederlandse Vereniging van Dansleraren ter gelegenheid van haar 65-jarig bestaan, Europese Kampioenschappen Rolstoeldansen in het Kurhaus in Scheveningen. De eerste Europese Kampioen werd het paar Herbert Rausch en Sema Schaeffer uit Duitsland.
De wedstrijdsport wint nog jaarlijks terrein. Meer en meer dragen gediplomeerde dansleraren uit de valide sport hun steentje bij als trainer of coach of door het geven van workshops aan iedereen die zich met rolstoeldanswedstrijden bezighoudt. Sinds jaar en dag dragen de NBD (Nederlandse Bond van Dansleraren) en de NVD (Nederlandse Vereniging van Dansleraren) SRN een warm hart toe. Zij steunen SRN al jaren waar dit mogelijk is.
Enkele jaren geleden werd besloten dat de ‘aangepaste sporten’ zoveel mogelijk moesten worden ondergebracht bij de valide sportbonden. Na een jarenlange voorbereiding was op 11 oktober 2008 het moment gekomen dat ook rolstoeldansen werd ‘overgedragen’ van de Gehandicapten Sportbond Nederland (voorheen NebasNsg) aan de NADB (Nederlandse Algemene Danssport Bond). Stichting Rolstoeldansen Nederland blijft de uitvoerende partij en zal de danstesten, wedstrijden en opleidingen blijven organiseren.
De formele doelstelling van de stichting luidt:
“Bevordering van het rolstoeldansen voor gehandicapten in Nederland en van alles, wat daarmee in de ruimste zin samenhangt. “
Maar in de praktijk betekent het:
Dansplezier voor iedereen!
Deze doelstelling probeert SRN te bereiken door middel van:
© 2025 | Stichting Rolstoeldansen Nederland | All Rights Reserved
